‘Verbeelden van stilte’ in tijdelijke expositieruimte Simpelhuys en Engelse Kerk

Een expositie in een van de oudste kerken van Middelburg, oorspronkelijk gebouwd als kloosterkapel aan het eind van de vijftiende eeuw. Kunstenaar Kees van de Ven en architect Johan de Koning, al heel lang actief binnen de Nieuwe Kerk, zagen het meteen voor zich. “Verbeelden van stilte is een terugkerend thema in mijn werk en past perfect bij deze fantastische locatie, die stil en tijdloos is”, vertelt Kees.

Het laatmiddeleeuws complex aan de Simpelhuisstraat 10 en 12 in Middelburg heeft al veel verschillende functies gehad. Het oorspronkelijke klooster werd tijdens de Hervorming ontmanteld en vanaf 1592 gebruikt als tapijtwerkplaats, waar de gobelins werden geweven die in het Zeeuws Museum te bewonderen zijn. Een deel van het klooster werd later ingericht als Simpelhuys, ‘krankzinnigengesticht’. “De afgelopen jaren was het Simpelhuys in gebruik als stadsklooster, maar dat is nu niet meer het geval. Wel worden in de Engelse Kerk nog erediensten van de Waalse en Protestantse gemeente gehouden”, vertelt Johan. “Hoe mooi zou het zijn als we dit bijzondere gebouw een nieuwe, maatschappelijke bestemming kunnen geven? De tentoonstelling ‘Verbeelden van stilte’ is een eerste aanzet.”

Blauwe cirkel
Het verbeelden van stilte deed Kees eerst altijd met houtskool. “De afgelopen jaren ben ik met andere materialen gaan werken”, vertelt hij. “De meeste tekeningen die hier hangen zijn gemaakt met ijzerroest en houtskool, een techniek die ik zelf heb ontwikkeld. Behalve het werk ‘Internity 3’, dat ik maakte met een hard krijt dat ontwikkeld werd in de industrie om strepen op staal of glas te zetten en codes op containers te schrijven.” Het was die blauwe cirkel die bij Johan tot de verbeelding sprak. “Wij kennen elkaar van de Middelburgse Atelier Stichting, waarvan ik voorzitter ben en waar Kees zijn atelier heeft”, vertelt hij. “Ik zag die blauwe cirkel hangen en dacht meteen: daar moeten we iets mee. Het is een erg sprekende kleur en het witte licht in het midden maakt het heel bijzonder.” Kees: “In deze tijden hebben we allemaal weleens behoefte aan stilte. Ik vind die innerlijke stilte, vrijheid en bron van hoop in mijn manier van werken en hoop dit te kunnen overbrengen aan anderen.” Johan vult aan: “En dat past weer bij de periode waarin we nu zitten, de veertigdagentijd voor Pasen, die uitnodigt tot stilte, inkeer en overdenking.”

Vervolg? 
“Het zou leuk zijn als er een vervolg komt op deze expositie”, vertelt Johan. “Dat kan weer een expositie zijn, maar ook een discussieavond, concert of stilte bijeenkomst in combinatie met beeldende kunst. Dit is een fantastische plek: intiem, maar hoog. Bovendien denk ik dat het positief kan zijn voor de kerkgemeenschap om op deze manier te horen wat er leeft in de maatschappij. Ik hoop dan ook dat er nog veel mooie initiatieven zullen volgen. De reacties op deze eerste expositie zijn in ieder geval erg positief.” Kees: “We hebben ook al reacties gehad van andere kunstenaars, die hier graag zouden exposeren. Logisch, want toen ik voor het eest deze ruimte binnenkwam, was ik ook meteen onder de indruk. Het is geweldig dat zo’n locatie nog bestaat in Middelburg en het zou fantastisch zijn als ze echt onderdeel wordt van de maatschappij.”

De expositie ‘Verbeelden van stilte’ is tot en met zondag 7 april te bezoeken op vrijdag, zaterdag en zondag, van 13:00 tot 17:00 uur, in de Engelse Kerk aan de Simpelhuisstraat 10 in Middelburg.

Tekst: Gertie De Boey